O dziale wsparcia rodziny

Wsparcie rodziny

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wyraźnie podzieliła kompetencje między samorząd gminny i powiatowy. Praca z rodziną biologiczną należy do zadań własnych gminy, natomiast pieczę zastępczą organizuje powiat. Jednym z nowatorskich rozwiązań jest wprowadzenie do systemu pomocy społecznej funkcji asystenta rodziny.

Asystent rodziny ma być bliżej rodziny i jej problemów, a jego elastyczny, nienormowany czas pracy (zatrudnienie w ramach stosunku pracy w systemie zadaniowego czasu pracy albo umowy o świadczenie usług) powinien być dostosowany do realnych potrzeb rodziny.

Praca asystenta rodzinnego ma charakter kompleksowy. W pierwszej kolejności osoba pełniąca tę funkcję dba o rozwiązanie podstawowych problemów socjalnych rodzin – mieszkaniowych, materialnych, zdrowotnych czy prawnych (pomaga w wyrobieniu dokumentów, przygotowaniu pism urzędowych, uzyskaniu zasiłku celowego i ubezpieczenia zdrowotnego, nawiązaniu kontaktu z pracownikami socjalnymi, poradniami specjalistycznymi i konsultantami prawnymi, towarzyszy w kontaktach z odpowiednimi instytucjami itp.). Ponadto pomaga też w rozwiązaniu problemów psychologicznych podopiecznych (emocjonalnych, rodzinnych) i w razie potrzeby kieruje ich na odpowiednią terapię. Asystent wspiera również swoich podopiecznych w podejmowaniu aktywności społecznej, stara się łagodzić ewentualne konflikty z sąsiadami i rodziną. Do jego zadań należy też motywowanie podopiecznych do podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub kontynuowania nauki, ukierunkowanie w wyborze odpowiedniej szkoły lub kursów zawodowych, przełamywaniu kompleksów pojawiających się w trakcie nauki.

Celem pracy asystenta jest osiągnięcie przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, która umożliwi jej prawidłowe wychowywanie dzieci. Jego praca ukierunkowana jest przede wszystkim na przeciwdziałaniu konieczności umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej lub umożliwienie jak najszybszego powrotu dziecka do domu rodzinnego.

Asystent rodziny pracuje z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub innym miejscu wskazanym przez rodzinę.

Należy podkreślić fakt, iż asystent rodziny nie pracuje jedynie z rodzinami biologicznymi mającymi problemy opiekuńczo-wychowawcze i zagrożonymi odebraniem dziecka, ale również z rodzinami, którym ograniczono już prawa rodzicielskie poprzez umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej.

Liczba rodzin pozostających pod opieką asystenta uzależniona jest od stopnia trudności wykonywanych zadań, jednak nie może być większa niż 20.

Aktualnie Ośrodek Pomocy Społecznej w Sępólnie Krajeńskim zatrudnia 3 asystentów rodziny w systemie zadaniowym.

Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:

1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym,
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej,
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, wychowawczych z dziećmi;
5) wspieranie aktywności społecznej rodzin;
6) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
7) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
8) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
9) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
10) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
11) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
12) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się z działaniach na rzecz dziecka i rodziny,
13) współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą.

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej niesie za sobą znaczne obciążenie budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Finansowanie zadań wynikających z ustawy określone jest między powiatem, a gminą przy czym zgodnie z art. 191 ust. 9: „W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki w wysokości:

1. 10{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
2. 30{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
3. 50{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.

Natomiast art. 191 ust. 10 ustawy o wspieraniu rodziny określa:
?W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, w wysokości?:

1. 10{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
2. 30{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
3. 50{a8aa1bdae3a5748105aa3b1ce2646e492b06ebaaca5b75bdf6e351cb42034bcf} w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej
   – średnich miesięcznych wydatków na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej.